Aandacht voor zingeving, existentiële vragen en spirituele beleving zit al lang verweven in de werking van Fara. Lange tijd weliswaar op een impliciete manier, zonder duidelijke taal en een gedeeld kader om hierover uit te wisselen. Sinds 2018 buigen we ons met het team expliciet over deze dimensie binnen het project Zin-zoekers in de hulpverlening. Lees hier meer over het ontstaan en verloop van dit project.
Een traject van gerichte aandacht
Vanuit onze eigen praktijkervaringen kunnen we niet meer rond de dimensie van zingeving en spiritualiteit. De vrouwen of koppels die wij ontmoeten in ons hulpaanbod, evenals de hulpverleners die hen begeleiden uiten duidelijke signalen van existentiële dilemma’s en spreken over spirituele ervaringen. ‘Hoe kan ik met de ervaren maatschappelijke druk nog in alle vrijheid kiezen om niet aan prenatale diagnostiek te doen in deze zwangerschap?’, ‘Hoe kan ik begrijpen dat ik ongepland zwanger ben geworden, terwijl ik dacht alles onder controle te hebben?’ ‘Hoe kan ik mijn idee van ‘verantwoord moederschap’ verenigen met mijn beslissing tot zwangerschapsafbreking?’, ‘Mag ik je vertellen over hoe ik soms tekens zie van mijn overleden ongeboren kindje in ervaringen of gebeurtenissen die samenvallen en die net iets te veel toeval zijn?’ zijn maar enkele voorbeelden.
Men moet terug op zoek naar zin en betekenis in een leven dat helemaal is veranderd ... een ware queeste soms …‘Waarom is ons/mij dit overkomen?’ is een vraag die onbeantwoord blijft. Begeleidingen waarin vanuit de spirituele dimensie wordt geluisterd helpen om de vraag anders te formuleren. Het gaat niet zo zeer over de zin van wat er gebeurd is, maar over wat in deze gebeurtenis zin of betekenis kan hebben.
Weinig domeinen in ons leven spreken zo tot de verbeelding als kinderwens en ouderschap, waar ‘ver-wachten’ een essentieel onderdeel is van het moeder en vader worden. Uitdagingen op vlak van kinderwens worden vaak ervaren als intense verlieservaringen. Als het anders loopt dan ver-wacht, wordt het gehanteerde betekeniskader van de toekomstige ouders erg uitgedaagd.
Zingeving en spiritualiteit zien wij niet meer als een losstaande dimensie, maar als een wezenlijk (vaak nog verborgen) aanwezig onderdeel van onze werking. We hebben het over een wezenlijk ‘geraakt’ worden, bezield zijn, leven vanuit een onvoorwaardelijke liefde, je bewust worden en zijn van je zingevingskader en van wat betekenis geeft aan je leven. Spirituele ervaringen gaan altijd over persoonlijke, intense ervaringen met anderen (vanuit de verbinding en de authentieke ontmoeting) of met een hogere, ik-overstijgende instantie (transcendentie). Deze laatste kan, maar hoeft niet religieus ingevuld te worden. Het vraagt een soort voortdurende aandacht en voldoende innerlijke ruimte.
Hoe maken wij ruimte voor deze dimensie?
- Binnen het Fara-team. We deden aan kennisopbouw en -overdracht door experten ons te laten begeleiden in hun taal, hun visie, onze taal werd verbreed naar de verbeeldende taal van symboliek en rituelen die expliciet ruimte kregen in ons hulpverleningsaanbod. Intussen zijn onze teamintervisies zo geëvolueerd, evenals onze vormingen en lezingen aangepast dat het impliciete van deze benadering zichtbaarder wordt.
- We tekenden parallel een extern traject uit. In samenwerking met het Vlaams Welzijnsverbond zetten we lerende netwerken op en we stapten in in een learning community van de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht rond spiritualiteit bij begin van leven
- Fara Studiedag 2018 'Welkom in Moederland'. We kozen ervoor om onze 2-jaarlijkse studiedag van Fara ook in het licht van zingeving en existentiële vragen licht te geven.
De weg loopt verder in de toekomst
Inhoudelijk is het duidelijk dat we dit thema niet meer loslaten. We willen blijven zoeken naar manieren om onze voelsprieten te verscherpen, om spirituele noden te (h)erkennen bij cliënten en spirituele vragen te stellen aan onze cliënten en collega’s. Zelfs in onze opdracht van maatschappelijke sensibilisering zien we hiervoor een plaats weggelegd.
Een inspirerende mailingreeks rond existentiële vragen en zingeving. Concreet ontvang je van ons vanaf begin januari 2021 10 weken lang een mail met een warme uitnodiging om stil te staan bij zingeving en existentiële vragen (in je hulpverlening ) aan de hand van een gekozen spiritueel thema. Dankbaarheid, veerkracht, verwondering, … zijn enkele voorbeelden.
